دانشجویانی که به اخذ پذیرش تحصیلی در دانشگاه‌های خارج از کشور در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا موفق شده‌اند، برای دریافت ارز دانشجویی می‌توانند درخواست بدهند. این نوع ارز با قیمت دولتی به دانشجویان مربوطه تعلق می‌گیرد که با توجه به روند روبه‌رشد قیمت دلار در کاهش هزینه‌ها بسیار تاثیرگذار خواهد بود. کارشناسان موسسه اصطهباناتی دراین‌خصوص به متقاضیان محترم مشاوره‌های لازم را خواهند داد و آن‌ها را از آخرین اطلاعیه سازمان‌های مذکور آگاه خواهند ساخت.
ارز دانشجویی چیست و چگونه می‌توان آن را دریافت کرد؟
با توجه به نوسانات و افزایش شدید نرخ ارز، مهاجرت تحصیلی برای دانشجویان استعداد درخشان یا افرادی که قصد ادامه تحصیل در خارج را دارند، دشوارتر شده است. در این راستا دولت به این دسته از دانشجویان ارز نیمایی می‌دهد.
ارز مخصوص دانشجویان یا ارز نیمایی به ارزی اطلاق می‌شود که فقط دانشجویان موفق به تحصیل در دانشگاه‌های خارجی قادر به دریافت آن هستند. این نوع ارز با نرخ دولتی به دانشجویان داده خواهد شد و دانشجویان برای ثبت درخواست خود بهمنظور دریافت آن باید از طریق پورتال‌های خاص و صرفا به‌صورت غیرحضوری اقدام کنند.
برای دریافت این ارز بازه زمانی مشخصی در هر دوره تعیین شده است. لذا متقاضیان باید طبق زمان‌های اعلام‌شده درخواست خود را در سامانه ثبت کنند. در خارج از زمان‌های مشخص‌شده امکان ثبت درخواست وجود ندارد. بازه زمانی اعلام‌شده برای هر دوره دریافت ارز به شرح زیر خواهد بود:
- زمان ثبت‌نام ارز برای شش‌ماه نخست در هر سال تحصیلی: اول مهرماه تا پایان اسفند
- زمان دریافت مجوز شش‌ماه اول: از مهر تا اسفند و حداکثر تا شهریور سال بعد
- زمان ثبت‌نام دوره دوم: فروردین تا پایان شهریور
- زمان اخذ مجوز برای شش‌ماه دوم: فروردین تا شهریور و حداکثر تا پایان بهمن‌ماه
همه چیز درباره ارز دانشجویی
ثبت‌نام برای ارز مخصوص دانش‌آموختگان پذیرفته‌شده در دانشگاه‌های موردتایید وزارت علوم و تحقیقات در خارج از کشور قبلا از طریق سامانه نشا صورت می‌گرفت. اکنون این سامانه به پرتال سجاد برای دانشجویان غیرپزشکی و سامانه موحد برای دانشجویان پزشکی تغییر یافته است. بنابراین تمامی افرادی که قبلا عضو پورتال نشا بوده‌اند باید در سامانه‌های مذکور مجددا نام‌نویسی به‌عمل آورند.
دو سامانه‌ای که نام بردیم فقط تایید وضعیت تحصیلی تمامی دانشجویان را بر عهده دارد و تامین و پرداخت ارز توسط سامانه معاملات الکترونیکی ارز (ETS) انجام خواهد شد. تمامی متقاضیان برای ثبت‌نام در این دو سامانه باید دارای نشانی الکتریکی و شماره همراه معتبر و در دسترس باشند. زیرا پس از درج این اطلاعات یک کد برای فرد متقاضی صادر خواهد شد که برای موفقیت در روند ثبت‌نام بسیار مهم است.
پرداخت ارز توسط شعبات ارزی بانک تجارت و سامان انجام می‌شود. قبل از مراجعه به بانک باید از درج شماره نامه معرفی در سیستم بانکی مطمئن شد. زیرا پروسه ارسال شماره نامه‌های معرفی به بانک از سوی سازمان امور دانشجویی حداقل یک هفته زمان خواهد برد. بدون ثبت شدن شماره نامه در سیستم بانکی در صورت مراجعه فرد به بانک هیچ خدماتی به وی ارائه نخواهد شد.
معرفی سامانه سجاد
سامانه سجاد بهمنظور ارائه خدمات مناسب‌تر و توسعه دولت الکترونیک برای سازماندهی امور دانشجویان تاسیس شده است.
برای بهره‌مندی از خدمات این سامانه باید برای ثبت‌نام در آن اقدام کرد. پس از ثبت‌نام و درج اطلاعات لازم برای هر دانشجو بسته به وضعیت و اطلاعاتی که در سامانه ثبت کرده است، خدماتی نمایش داده خواهد شد.
در قسمت میز خدمت سامانه می‌توان تمامی خدمات ارائه‌شده برای دانشجویان را مشاهده کرد. در قسمتی از سایت نیز سوالات متداول و پاسخ آن‌ها را درج کرده‌اند که متقاضیان با خواندن آن می‌توانند پاسخ خیلی از سوالات مربوط به این سامانه را دریافت کنند.
معرفی سامانه موحد
سامانه موحد به نشانی mohed.behdasht.gov.ir از جمله سایت‌هایی است که وزارت بهداشت و درمان برای رسیدگی به امور تسهیلات ارزی دانشجویان پزشکی راه‌اندازی کرده است. بنابراین متقاضیان برای اخذ ارز دانشجویی برای دانشجویان پزشکی باید از طریق این سامانه اقدام کنند. شرایط دریافت ارز مخصوص دانشجویان پزشکی به‌قرار زیر خواهد بود:
- قرارداشتن نام دانشگاه در لیست دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت
- داشتن مدرک دیپلم متوسطه در رشته علوم‌تجربی یا ریاضی – فیزیک
- ارائه گواهی پایان دوره تحصیلی پیش‌دانشگاهی در رشته‌های علوم‌تجربی یا ریاضی – فیزیک
- ارائه تصویر از کارت پایان خدمت یا معافیت برای دانشجویان پسر یا برگه معافیت تحصیلی برای مشمولین
- ارائه تصویر از مدرک اقامت دانشجویی
- کارت ملی
- تصویر صفحه اول شناسنامه متقاضی
- تصویر از صفحات اول و دوم گذرنامه (در گذرنامه، محل اقامت دانشجو باید در کشور ایران قید شده باشد)
- گواهی اشتغال به تحصیل در ترم جاری با قید رشته و مقطع تحصیلی و طول دوره با تایید سفارت.
- ارائه مدرک I20 برای دانشجویان شاغل به تحصیل در آمریکا.
- ارائه گواهی کالج و ریزنمرات آن برای افرادی که قبل از ورود به دانشگاه در دوره کالج شرکت کرده‌اند.
قیمت ارز دانشجویی چقدر است و به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
قیمت دلار دانشجویی براساس نرخ دولتی در نظر گرفته و تعیین می‌شود. یعنی ارزش آن نسبت به قیمت دلار در بازار کمتر خواهد بود. قیمت این ارز را بانک مرکزی مشخص می‌کند.
این ارز بیشتر به دانشجویانی تعلق می‌گیرد که به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه‌های خارجی مشغول باشند. چنانچه دانشجو هنوز دوره تحصیلی خود را آغاز نکرده است باید گواهی بی‌قیدوشرط قبولی برای تحصیل در دانشگاه موردنظر خود را ارائه دهد.
بر اساس اطلاعیه‌های بانک مرکزی، ارز مذکور فقط در اختیار دانشجویانی قرار خواهد گرفت که طی ترم جاری در دانشگاه‌های خارج از کشور در حال تحصیل باشند. با این توصیف، دانشجویانی که به‌تازگی در دانشگاه پذیرفته شده‌اند قادر به دریافت این ارز نخواهند بود و دریافت آن منوط به شروع دوره تحصیلی خواهد شد.
لازم به ذکر است دانشجویان مقطع کارشناسی که قبل از 31 اردیبهشت 1397 در دانشگاه خارج از کشور ثبت‌نام کرده‌اند و در حال حاضر مشغول به تحصیل هستند نیز می‌توانند از تسهیلات ارزی بهره‌مند شوند. افرادی که به‌صورت غیرقانونی از کشور خارج شده‌اند، مشمول دریافت این ارز نخواهند شد.
مقدار ارز دانشجویی و نحوه پرداخت آن
این ارز برای پرداخت هزینه‌های زندگی دانشجویی، شهریه تحصیلی و هزینه‌های افراد همراه (همسر و فرزندان به‌ازای هر نفر) هر ماه به دانشجو پرداخت می‌شود. در این راستا مبلغ 1000 دلار برای هزینه‌های زندگی، 1000 دلار برای شهریه تحصیلی و 500 دلار برای هزینه‌های همراه برای هر ماه به فرد پرداخت خواهد شد.
مجموع این مبالغ طی دو نوبت در اختیار دانشجو قرار خواهد گرفت. به‌عبارت دیگر دانشجو هر سال می‌تواند تا سقف 15 هزار دلار یا معادل آن به ارزهای دیگر برای تحصیل در خارج از کشور دریافت کند. چنانچه دانشجو به مبلغ بیشتری نیاز داشته باشد با مراجعه به صرافی‌ها و ارائه کارت ملی می‌تواند ارز بیشتری تهیه کند.
دانشجویان دارای بورسیه تحصیلی و بورسیه تحصیلی پزشکی نیز خواهند توانست 1500 یورو در ماه برای اقامت دانشجویی و مبلغ 500 یورو برای هر یک از اعضای خانواده خود دریافت کنند.
علاوه‌بر مبلغ ذکرشده، این دسته از دانشجویان می‌توانند از تسهیلات غیرارزی نیز برخوردار شوند. تسهیلات غیرارزی دانشجویان خارج از کشور شامل موارد زیر خواهد شد:
- عدم پرداخت هزینه صدور ویزا
- خریداری بلیت هواپیما به کشور موردنظر با تخفیف
- معاف شدن از هزینه‌های پرداخت عوارض گمرکی برای خروج از کشور در فاصله سه ماه از یکدیگر
شرایط دریافت ارز دانشجویی
اولین و مهم‌ترین شرط دریافت ارز دانشجویی، قبولی متقاضی در یک دانشگاه در خارج از کشور و شروع به تحصیل است.
دانشگاه مربوطه باید در لیست الف، ب یا ج وزارت علوم رتبه‌بندی شده باشد. درصورتی‌که دانشگاه موردنظر از سوی وزارت علوم تایید نشود، به‌‌هیچ عنوان نمی‌توان این ارز را دریافت کرد.
توجه به این نکته مهم خواهد بود که مبلغ کمتری به دانشجویان دارای بورسیه تحصیلی تعلق خواهد گرفت. عدم ایجاد فاصله بین دو ترم تحصیلی برای دریافت این ارز از دیگر نکاتی است که باید به آن توجه داشت. در جدول زیر سایر شرایط دریافت ارز دانشجویی ذکر شده است.
| تایید دانشگاه | دانشگاه انتخابی باید مورد تایید وزارت علوم باشد. |
| مقطع تحصیلی | فقط دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا می‌توانند برای این نوع ارز اقدام کنند. دانشجویان نیمه‌وقت نیز به دریافت آن مجاز نیستند. |
| آزمون زبان | دانشجو باید در آزمون زبان نمره قبولی مورد انتظار وزارت علوم را کسب کند. |
| کارت پایان خدمت | دانشجویان مرد باید دارای کارت پایان خدمت یا برگه معافیت از خدمت سربازی یا معافیت تحصیلی باشند. |
| فاصله تحصیلی | فاصله تحصیلی بین دو مقطع درسی نباید بیشتر از حد مجاز باشد. در این راستا فاصله بیشتر از یک سال بین مقطع کارشناسی تا کارشناسی ارشد یا فوق‌لیسانس تا دکترا به عدم دریافت ارز منجر خواهد شد. |
| نامه پذیرش تحصیلی | متقاضیان باید نامه پذیرش قطعی و غیرمشروط خود در دانشگاه موردنظر را ارائه دهند. |
مدارک موردنیاز برای دریافت ارز دانشجویی
دانشجویان برای ثبت‌نام و درخواست ارز باید مدارک زیر را ارائه کنند. البته تمامی مدارک ذکرشده در زیر برای همه لازم نخواهد بود.
- گواهی اشتغال به تحصیل (با سربرگ دانشگاه و قید رشته تحصیلی دانشجو، مقطع، تاریخ شروع تحصیل با گواهی عدم دریافت هیچ‌گونه کمک‌هزینه از دانشگاه موردنظر): متقاضیان باید توجه داشته باشند که در شروع هر ترم تحصیلی باید نسبت به دریافت این گواهی در کشور محل تحصیل اقدام کنند.
- کپی از تمام صفحات پاسپورت
- کپی و اصل کارت ملی و شناسنامه متقاضی
- ویزای تحصیلی
- مدارک اقامت دانشجویی
- مدارک سال تحصیلی قبل (مدرک کارشناسی برای دانشجویان ارشد و مدرک کارشناسی ارشد برای دانشجویان دکترا)
- ریزنمرات تحصیلی
- تایید مهر ورود و خروج در پاسپورت متقاضی
- ارائه فرم I20 یا F1 مورد تایید سامانه میخک مخصوص دانشجویانی که در کشور آمریکا تحصیل می‌کنند.
- گواهی معافیت تحصیلی یا ارائه کارت پایان خدمت برای دانشجویان پسر
- تکمیل فرم تعهد در سامانه سجاد
- ارائه مدرک زبان به‌صورت یکی از آزمون‌های MSRT، TOLIMO یا آیلتس
- مدرک تافل: اخذ نمره 440 در تافل PBT و حداقل نمره 45 در IBT
- ارائه گواهی اشتغال به تحصیل مورد تایید سامانه تاک سفارت خارجه ایران
مراحل ثبت درخواست ارز دانشجویی
همان‌طور که قبلا هم اشاره شد، دانشجویان باید برای ثبت نام ارز دانشجویی به سامانه جامع دانشجویان معروف به سجاد به نشانی portal.saorg.ir مراجعه کنند. برای دریافت ارز از طریق این سامانه باید چند مرحله را پشت سر گذاشت.
در نخستین مرحله تمامی متقاضیان باید در سامانه مربوطه ثبت‌نام و مدارک لازم را آپلود کنند. دانشجو در مراحل بعدی با دریافت فرم‌های مربوطه باید برای درخواست ارز در بانکی حضور یابد که به آن معرفی شده است. در زیر مراحل اخذ ارز دانشجویی را به‌صورت فهرست معرفی کرده‌ایم:
1- ثبت‌نام در سامانه سجاد: این مرحله به‌صورت اینترنتی صورت می‌گیرد و پس از ثبت‌نام شماره پرونده، رمز عبور و نام کاربری به دانشجو داده خواهد شد.
2- درخواست نامه معرفی بانک: پس از دریافت گذرنامه و اخذ شماره پرونده با مراجعه به پروفایل خود از طریق منوی مدیریت می‌توان برای درخواست نامه بانک با پر کردن فرم مربوطه اقدام کرد. در این فرم دانشجو باید تاریخ موردنظر خود را درج کند.
3- دریافت نتیجه درخواست معرفی‌نامه: پس از ارزیابی درخواست متقاضی، نتیجه درخواست و مراجعه برای دریافت نامه معرفی به بانک از طریق پیامک یا ایمیل به اطلاع وی می‌رسد. چنانچه نتیجه درخواست منفی باشد دانشجو می‌تواند با ویرایش اطلاعات، مجددا درخواست خود را درج کند.
4- واریز مبلغ 15000 تومان: برای دریافت نامه معرفی به بانک به‌حساب امور دانشجویان
نکات مهم درخواست برای ارز دانشجویی
دانشجویان قبل از اینکه درخواست خود را برای دریافت این ارز به ثبت برسانند باید یک سری نکات را مدنظر خود قرار دهند، ازجمله:
- دانشجویان نیمه‌وقت نمی‌توانند برای دریافت دلار یا ارزی دانشجویی درخواست دهند.
- اگر دانشجو در دوره ۶ ماهه تحصیلی بیش از 45 روز در ایران بماند، امکان دریافت کل مبلغ را از دست خواهد داد. حداکثر اقامت دانشجو در ایران طی یک سال حداکثر سه ماه تعیین شده است.
- کل دوره‌ای که طی آن ارز دانشجویی به فرد تعلق می‌گیرد، برای مقطع کارشناسی سه سال یا 36 ماه و برای مقطع دکترا 60 ماه در نظر گرفته خواهد شد.
- باتوجه‌به الزامی‌بودن ارائه مهر خروج از ایران در سامانه سجا، دانشجویان هنگام حضور در کشور نمی‌توانند مبلغ خود را در اختیار داشته باشند. پدر، مادر یا همسر وی بدون تعهدنامه محضری و سایر خویشاوندان با تعهد محضری می‌توانند ارز مربوطه را دریافت کنند.
- دانشجویان فقط از طریق پست الکتریکی می‌توانند رد یا قبولی درخواست خود را دریافت کنند.
- با پر شدن ظرفیت سامانه سجا برای ثبت‌نام ارز، تمامی تاریخ‌های درج شده در سامانه نیز بسته خواهد شد. بنابراین برای باز شدن مجدد تاریخ و دریافت نوبت باید صبر کرد.
- دانشجویان بهمنظور دریافت ارز برای همراه یا همراهان خود نیازی نیست به سازمان امور دانشجویی مراجعه کنند؛ بلکه آن‌ها باید این موضوع را هنگام مراجعه به بانک مورد پیگیری قرار دهند.
جمع‌بندی
یکی از دغدغه‌های اصلی دانشجویان در خارج از کشور تامین هزینه‌های تحصیلی و پرداخت شهریه دانشگاه های خارجی است. با افزایش پی‌درپی قیمت دلار نگرانی این دسته از افراد نیز کماکان بیشتر می‌شود. دولت برای این دانشجویان، تسهیلات ارزی با نرخ دولتی ارائه می‌کند.
ارز دانشجویی به دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا تعلق می‌گیرد. دانشجویان غیرپزشکی برای دریافت این ارز باید از طریق سامانه سجاد اقدامات لازم را انجام دهند و دانشجویان پزشکی نیز درخواست خود را باید در سامانه ثبت کنند و از طریق آن به پیگیری موضوع بپردازند. درنهایت چنانچه در هر یک از مراحل ثبت‌نام با مشکلی مواجه شدید، ما در موسسه اصطهباناتی شما را یاری خواهیم کرد.
سوالات متداول در مورد قیمت دلار دانشجویی
1- دلار دانشجویی چیست؟
دلار دانشجویی ارزی است که با نرخ دولتی به دانشجویانی داده می‌شود که در دانشگاه‌های خارجی مورد تایید وزارت علوم تحصیل می‌کنند.
2- مقدار ارزی که در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد، چقدر است؟
مقدار ارزی که برای هزینه‌ها و شهریه تحصیلی در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد، در هر ماه حدود 2000 دلار است.
3- ارز پرداختی به دانشجویان هر چند وقت پرداخت می‌شود؟
این ارز در دو نوبت طی سال یعنی هر 6 ماه به افراد متقاضی پرداخت خواهد شد.
4- قیمت دلار دانشجویی چقدر است؟
قیمت دلار دانشجویی از سوی بانک مرکزی اطلاع‌رسانی می‌شود و از قیمت بازار آزاد کمتر است.
5- نحوه گرفتن ارز دانشجویی چگونه است؟
افراد متقاضی باید از طریق سامانه سجاد به آدرس portal.saorg.ir درخواست خود را قطعی کنند.
